به گزارش خبرنگار خبر گزاری«حوزه»، آیت الله حائری شیرازی در درس اخلاق در جمع طلاب مدرسه علمیه بقیة الله قم گفت: خدای متعال به ابلیس، مهلت شش هزار ساله برای عبادت داد و او از طریق عبادت معلم الملائکه و عزیز خدا شد.
استاد اخلاق حوزه افزود: خدا به همه مخلوقات می خواست عنایتی کند، همه را بالاببرد؛ حضرت آدم(ع) را آفرید« وقتی آدم کامل شد و روح در او دمید» فرمود« همه برای پیدایش انسان به سجده بیفتند».
وی عنوان کرد: این سجده برای انسان بود، زیرا پیامبر (ص) از حضرت آدم بالاتر است و دلیل دیگر چون انسان فوق العاده بود.
استاد حوزه اظهار داشت: معنای فوق العادگی این است که در صحرایی قرار داریم و قصد داریم به آبادی برسیم، نشانه ای به ما می دهند، چیزی را علامت قرار می دهند تا بتوانی از فاصله دور آن را ببینی.
آیت الله حائری شیرازی گفت: زمانی که به نشانه نزدیک می شوی درحقیقت نزدیک به آدرس می شوی؛ این نزدیک شدن به دلیل شدت نزدیکی آن نشانه به آدرس است. ملائکه، آدرس خدا را می خواهند بگیرند تا به سمت خدا حرکت کنند، خدا، انسان را به عنوان نشانه و آدرس قرار داد. یعنی اگر از روی آدرس حرکت کنید به خدا خواهید رسید، چرا انسان به دلیل شدت قرب انسان به خدا نشانه اوست .
استاد اخلاق در چرایی نزدیک تر بودن انسان به خدا از سایر مخلوقات مانند ملائکه «این نزدیک بودن بالقوه است؛ بالفعل مربوط به عمل خود او است» گفت: ابلیس آن روز سجده نکرد و خدا او را سرزنش کرد و از درگاه راند، این راندن به معنای زدن و تنبیه کردن نیست. چون شیطان گفت من بهتر بودم و همین باعث غرور شد و خدا او را اخراج کرد.
وی با بیان اینکه چرا شیطان حاضر شد، شش هزار سال عبادت کند، مشکلی برای آن نداشت؛ ولی حاضر نشد سجده بر آدم کند؛ تفاوت این سجده و آن سجده در چه چیزی بوده است، اظهار داشت: چون عبادت شش هزار ساله هوای نفس شیطان را تأمین، عزیز و عزت دنیایی به او می داد و در عین حال در آن عبادت رکوع و سجده انجام می داد، ولی سجده بر آدم، یعنی اعتراف بر اینکه آدم از من بالاتر است غرور او را می شکند.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: بنابراین انسان از این مسئله به این حقیقت می رسد که عبادت پنج دقیقه با تفکر می تواند از عبادت شش هزارساله بدون تفکر بالاتر باشد؛ اگر ابلیس فکر می کرد و سجده می کرد این عبادت و سجده کردن از عبادت شش هزار ساله بهتر بود.
اقسام عبادت
آیت الله حائری شیرازی عنوان کرد: عبادت اقسامی دارد و مشترک و مختص. عبادت که در خلاف نفس انسان باشد، عبادت مختص است، یعنی انسان در این نوع از عبادت اموری مانند راحتی،آسایش و عزت از دست دهد. اما عبادتی که در آن به عزت می رسد؛ یعنی به هوای نفس و بندگی خدا رسد مانند انجام دادن فروعات این عبادت مشترک است. بنابر این غدیر خم عبادت مختص است.
وی با تاکید براینکه چه مسئله ای باعث شد مردم فروعات را انجام دهند ولی غدیر خم را انجام نداند و ولایت حضرت علی(ع) را قبول نکردند گفت: چون قبول کردن غدیر خم و ولایت آن حضرت مانند سجده بر آدم(ع) بر مردم آن زمان سخت بود.
استاد اخلاق عنوان کرد: فرق حضرت علی(ع) با مردم آن زمان این بود که ابتدا خدا به آن حضرت فرمود« قهرمانهای آنها را از بین ببرد» و چون دستور و برای رضای خدا بود آن حضرت انجام داد، بعد خدا به مردم فرمود« از همین شخصی که قهرمانهای شما را از بین برد اطاعت کنید»، این پیروی کردن برای مردم سخت بود، زیرا می گفتند حاضریم از هر کسی پیروی کنیم غیر از علی(ع).
وی ابراز داشت: مردم معتقد بودند چون عزیز و قهرمان های ما به دست علی(ع) کشته شد، برای همین اطاعت نکردند ولی« خدا فرمود او به خاطر من قهرمانان شما را از بین برده نه هوای نفس. پس از حضرت علی(ع) اطاعت کنید، ولی مردم قبول نکردند.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: بنابراین غدیر خم عبادت مختص شد و بقیه عبادت مشترک شد؛ در حقیقت عبادت مختص شرط قبولی اطاعت مشترک است؛ اگر عبادت مختص تعطیل شود، عبادت مشترک تعطیل می شود.
آیت الله حائری شیرازی با بیان اینکه طلبگی نیز مشترکات و مختصاتی دارد به بیان خاطره ای از امام راحل اشاره و عنوان کرد:امام راحل (ره) موقع عصر در مسجد سلماسی درس می دادند و قبل از آن چند دقیقه درس اخلاق می گفتند، روزی گفتند« میرزای شیرازی فردی را به نمایندگی خود در شهری انتخاب کرد آن نماینده کاری انجام دادکه نمی بایست از او سر می زد، عالم آن شهر نامه ای به میرزای شیرازی نوشت« کسی که به نمایندگی انتخاب می کنی دارای شرایطی چون عاقل، تقوا و با سواد باشد؛ اگر هر سه را با هم نداشت، دو تا را لااقل داشته باشد و اگر دو تا را نداشت حداقل عقل اجتماعی داشته باشد.
استاد اخلاق گفت: اگر انسان باسواد و با تقوا باشد ولی عقل نداشته باشد ارزش ندارد؛ زیرا با فریب خوردن می خواهد خدمت کند تا تو را ساکت کند، ولی اگر عقل اجتماعی داشته باشد اگر چه آن دو تا را نداشته باشد در واقع خود را می خواهد حفظ کند تا شخصیتی مانند میرزا حفظ شود. بنابر این امام راحل(ره) به یارانی اهمیت می داد که دارای عقل اجتماعی بودند.
استاد اخلاق حوزه با بیان اینکه برخوردار بودن از عقل اجتماعی یکی از خصوصیات امام راحل(ره) بود، افزود: در یاران بنیانگذار کبیر انقلاب هر کسی که زود قضاوت می کرد و زود باور بود از چشم امام می افتاد اگرچه ازتقوا و سوادی برخوردار بود، بنابر این باید مواظب بود تا فریب و بازی نخورید.
